پرواز کردن یکی از رایج‌ترین راه‌های سفر بین‌المللی است؛ اما همیشه این سؤال وجود دارد که آیا قیمت بلیت نسبت مستقیمی با مسافت دارد یا نه؟

در خرداد ۱۴۰۴، تصمیم گرفتیم بررسی دقیقی انجام بدهیم درباره اینکه چرا پرواز از شهرهای ایران به استانبول (با هواپیمایی پگاسوس) نسبت به پرواز از استانبول به برلین گران‌تر تمام می‌شود، درحالی‌که مسافت پرواز دوم کوتاه‌تر است.

در این مقاله، قیمت بلیت، فاصله‌ها، میانگین هزینه‌ها، و عواملی مثل تحریم‌ها، ساختار بازار و سیاست‌های ایرلاین را بررسی می‌کنیم. همچنین نگاهی هم به تفاوت مسیرهای شیراز، تهران و اصفهان به استانبول خواهیم داشت.


✈️ جدول مقایسه مسیرها و زمان پرواز

مسیر مدت پرواز مسافت هوایی تقریبی
شیراز → استانبول ۳:۴۰ ساعت ۲٬۴۰۰ کیلومتر
تهران → استانبول ۳:۱۵ ساعت ۲٬۰۵۰ کیلومتر
اصفهان → استانبول ۳:۳۰ ساعت ۲٬۲۵۰ کیلومتر
استانبول → برلین ۲:۵۰ ساعت ۱٬۷۰۰ کیلومتر

💰 مقایسه قیمت بلیت‌های پگاسوس (یک‌طرفه، اقتصادی)

در بازه‌ای که بررسی کردیم (اوایل خرداد ۱۴۰۴)، بلیت‌های زیر را برای مسیرهای مختلف مشاهده کردیم:

مسیر ارزان‌ترین قیمت میانگین قیمت حدودی دلار به ازای هر کیلومتر
شیراز → استانبول ۱۰۵ دلار ۲۱۰–۴۵۰ دلار ۰٫۰۴۳
تهران → استانبول ۸۵ دلار ۱۵۰–۳۵۰ دلار ۰٫۰۴۱
اصفهان → استانبول ۹۵ دلار ۱۸۰–۳۷۰ دلار ۰٫۰۴۲
استانبول → برلین ۵۰ دلار ۱۵۰–۳۰۵ دلار ۰٫۰۲۹

اگر فقط بخوایم به عدد نگاه کنیم، مشخصه که استانبول به برلین، هم به‌صورت کلی و هم به ازای هر کیلومتر، ارزان‌تر از مسیرهای ایران به استانبوله.


🤔 چرا با وجود مسافت کمتر، پرواز استانبول به برلین ارزان‌تره؟

در ظاهر این تفاوت عجیب به‌نظر می‌رسه. اما وقتی دقیق‌تر نگاه می‌کنیم، چند عامل مهم نقش دارن:

۱. تحریم‌ها و ریسک‌های پرواز به ایران

ایرلاین‌های خارجی، از جمله پگاسوس، هنگام پرواز به ایران با چالش‌های زیر روبرو هستن:

  • بیمه‌های گران‌تر برای هواپیما و خدمه
  • دسترسی محدود به خدمات پشتیبانی
  • الزام به دور زدن فضای هوایی برخی کشورها
  • هزینه‌های غیرمستقیم ناشی از تحریم‌ها

۲. بازار کم‌رقابت ایران

در ایران، پروازهای خارجی معمولاً با ایرلاین‌های محدودتری انجام می‌شن. نبود رقیب باعث می‌شه قیمت بالا بمونه، برخلاف مسیرهای اروپا مثل استانبول–برلین که پر از ایرلاین‌های ارزان‌قیمت هستن.

۳. ساختار قیمتی متفاوت

پگاسوس در مسیرهای اروپایی اغلب از مدل low-cost استفاده می‌کنه:
قیمت پایه پایین، ولی خدمات جانبی (چمدان، غذا، صندلی دلخواه) جداگانه.
در مسیرهای ایران، به خاطر محدودیت‌ها، این مدل به‌خوبی قابل اجرا نیست و هزینه‌های کلی بالا می‌ره.

۴. هزینه‌های فرودگاهی و سوخت در ایران

فرودگاه‌های ایران بعضاً نرخ خدمات و سوخت رو به دلار محاسبه می‌کنن یا زیرساخت‌های کافی برای ایرلاین‌های خارجی ندارن، که در نهایت باعث گرون‌تر شدن بلیت می‌شه.


📍 پرواز از تهران و اصفهان: آیا بهتر از شیراز است؟

با اینکه مسیر تهران نسبت به شیراز کوتاه‌تره، اما لزوماً همیشه بلیت ارزون‌تر نیست. چند نکته مهم:

  • تهران فرودگاه پرترافیکی داره و گاهی بلیت گرون‌تر از انتظار درمیاد.
  • در بعضی فصل‌ها، اصفهان قیمت‌های خوبی داره چون پروازهای کمتری اجرا می‌شن و رقابت برای جذب مسافر بیشتره.

✳️ پیشنهاد: گاهی ترکیب مسیرهای زمینی + پرواز خارجی، ارزون‌تر درمیاد.

مثلاً:

  • شیراز → تهران با قطار یا اتوبوس
  • تهران → استانبول با پرواز ارزون‌تر

🔚 جمع‌بندی

🔹 قیمت پرواز فقط به مسافت بستگی نداره؛ عوامل اقتصادی، سیاسی، عملیاتی و تقاضا، نقش کلیدی دارن.
🔹 مسیر استانبول به برلین با وجود مسافت کمتر، مقرون‌به‌صرفه‌تر از مسیرهای ایران به استانبوله.
🔹 شرایط خاص ایران، مثل تحریم‌ها و کم‌رقابتی بودن بازار، باعث افزایش نرخ‌ها شده.
🔹 برای صرفه‌جویی، گاهی استفاده از مسیرهای ترکیبی یا جایگزین مثل اصفهان منطقی‌تره.


🔍 منابع پیشنهادی برای بررسی قیمت‌ها

برای بررسی قیمت بلیت در هر لحظه، از این سایت‌ها استفاده کن: